10 آزمایش خون مهم : آنچه آزمایش خون به ما نشان می دهد
آزمایش منظم خون یکی از مهمترین راه‌ها برای پیگیری وضعیت کلی جسمی و پیشگیری از بیماری های مزمن است.
آزمایش خون در فواصل معمول می تواند این امکان را بدهد که نحوه تغییرات بدن را در طول زمان مشاهده کرده و شما را قادر به تصمیم گیری آگاهانه درباره سلامتی خود کند.
10 آزمایش خون مهم
بیایید نگاهی دقیق تر به آزمایشات خونی بیندازیم که بزرگسالان باید به طور منظم انجام داده اند.
1. آزمایش CBC یا شمارش کامل خون
آزمایش معمول شمارش خون (CBC) برای بررسی 10 سطح مختلف از هر سلول اصلی در خون شامل : گلبول های سفید ، گلبول های قرمز و پلاکت ها ، انجام می شود.
اجزای مهم اندازه گیری شده توسط این آزمایش شامل شمارش گلبول های قرمز خون ، هموگلوبین و هماتوکریت است.
سطح غیر طبیعی این اجزا در خون ممکن است نشانگر موارد زیر باشد:
- کمبودهای غذایی ، مانند ویتامین B-6 یا B-12
- کمبود آهن
- مسائل مربوط به مغز استخوان
- التهاب بافت
- عفونت
- شرایط قلبی
- سرطان
بر اساس نتایج آزمایش ، پزشک برای تأیید سطح غیر طبیعی و تشخیص احتمالی ، آزمایش های پیگیری را برای شما تجویز می کند.
درخصوص آزمایش CBC خون بیشتر بدانیم
2. پانل متابولیک پایه
یک پانل متابولیک اساسی (Basic Metabolic Panel) سطح برخی از ترکیبات موجود در خون را بررسی می کند ، مانند:
- الکترولیت ها
- کلسیم
- گلوکز
- سدیم
- پتاسیم
- دی اکسید کربن
- کلرید
- نیتروژن اوره خون (BUN)
- کراتینین
قبل از خونگیری برای این آزمایش لازم است حداقل هشت ساعت ناشتا باشید.
نتایج غیرعادی این آزمایش ممکن است نشان دهنده بیماری کلیه ، دیابت یا عدم تعادل هورمون ها باشد. پزشک شما آزمایش های پیگیری را برای تشخیص هر یک از این موارد انجام می دهد.
درخصوص آزمایش پنل متابولیک بیشتر بدانیم
3. پانل متابولیک جامع
یک پانل متابولیکی کامل (Complete Metabolic Panel) شامل تمام اندازه گیری های BMP و همچنین پروتئین ها و مواد اضافی مربوط به عملکرد کبد است، مانند:
- آلبومین
- پروتئین کل
- آلکالن فسفاتاز (ALP)
- آلانین آمینوترانسفراز (ALT)
- آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
- بیلی روبین
CMP می تواند آزمایش تکمیلی BMP برای همان موادی که BMP پوشش می دهد ، باشد.
4. پنل چربی
این آزمایش سطح دو نوع کلسترول را بررسی می کند:
- لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب
- لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول بد
HDL ” کلسترول خوب” است زیرا مواد مضر را از خون شما پاک می کند و به کبد کمک می کند تا آنها را به زباله تبدیل کند. LDL کلسترول بد است زیرا می تواند باعث ایجاد پلاک در عروق شود و خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.
قبل از این آزمایش باید حداقل 8 ساعت ناشتا بمانید.
درخصوص آزمایش پنل چربی بیشتر بدانیم
5. پنل تیروئید
یک پنل تیروئید یا آزمایش عملکرد تیروئید ، میزان تولید و واکنش تیروئید به برخی هورمون ها را بررسی می کند ، مانند:
- تری یدوتیرونین (T3). همراه با T4 ، ضربان قلب و دمای بدن شما را تنظیم می کند.
- جذب رزین T3 (RU). میزان هورمونی به نام گلوبولین متصل به تیروکسین را اندازه گیری می کند.
- تیروکسین (T4). همراه با T3 ، سوخت و ساز بدن و نحوه رشد شما را تنظیم می کند.
- هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH). این به تنظیم سطح هورمون های آزاد شده تیروئید کمک می کند.
- تیروئید ، یک غده کوچک در گردن شما ، به تنظیم عملکردهای بدن مانند خلق و خو ، سطح انرژی و متابولیسم کلی کمک می کند.
در اینجا نتایج عادی وجود دارد:
- T3: 100-200 نانوگرم در دسی لیتر خون (ng / dL)
- T3RU: به سطح T3 بستگی دارد (اگر سطح T3 زیاد باشد و بالعکس پایین خواهد بود)
- T4: 5.0–12.0 میکروگرم در دسی لیتر (μg / dL)
- TSH: 0.4-4.0 میلی لیتر در هر لیتر خون (mIU / L)
سطح غیر طبیعی این هورمون ها می تواند شرایط بی شماری را نشان دهد ، مانند سطح پایین پروتئین ، اختلالات رشد تیروئید و سطح غیر طبیعی تستوسترون یا استروژن.
درخصوص آزمایش عملکرد تیروئید بیشتر بدانیم
6. نشانگرهای آنزیمی
آنزیم ها پروتئین هایی هستند که به بدن شما کمک می‌کنند تا فرآیندهای شیمیایی خاصی مانند تجزیه غذا و لخته شدن خون را انجام دهد.
آنها در سراسر بدن شما برای بسیاری از عملکردهای حیاتی استفاده می‌شوند. سطح غیر طبیعی آنزیم می‌تواند شرایط مختلفی را نشان دهد.
آنزیم های رایج آزمایش شونده عبارتند از:
- کراتین فسفوکیناز (CPK-1). این آنزیم در ریه ها و مغز شما وجود دارد. سطوح بالا می تواند صدمات مغزی یا سرطان را نشان دهد.
- CPK-2 (CK-MB). این آنزیم ها در قلب شما یافت می شوند. آنها اغلب پس از حمله قلبی یا آسیب قلبی دیگر در خون شما افزایش می یابد.
- CPK-3 این آنزیم ها در قلب شما نیز یافت می شوند. آنها اغلب ناشی از التهاب عضلات ، آسیب دیدگی یا ورزش شدید هستند.
- تروپونین این یک آنزیم قلبی است که می تواند به خون شما نشت کند و در نتیجه آسیب قلبی ایجاد شود.
در اینجا دامنه های طبیعی آنزیم ذکر شده در بالا آورده شده است:
- CPK-1: حدود 200 واحد در لیتر (U / L)
- CPK-2: 5-25 در هر لیتر (IU / L)
- CPK-3: حدود 200 U / L
- تروپونین: <0.02 ng / mL
7. آزمایشات بیماری مقاربتی
بسیاری از بیماری‌های مقاربتی (STD) با استفاده از نمونه خون قابل تشخیص است. این آزمایشات اغلب برای تشخیص دقیق تر با نمونه ادرار یا سواب بافت آلوده ترکیب می شوند.
بیماری‌های مقاربتی زیر را می توان با آزمایش خون تشخیص داد:
- کلامیدیا
- سوزاک
- تبخال
- اچآیوی
- سیفلیس
آزمایش خون دقیقاً بلافاصله پس از ابتلا به عفونت دقیق نیست. برای مثال ، برای یک عفونت HIV ، ممکن است لازم باشد حداقل یک ماه صبر کنید تا آزمایش خون ویروس را تشخیص دهد.
8. پنل انعقادی
آزمایش های انعقادی میزان لخته شدن خون و مدت زمان لخته شدن خون را اندازه گیری می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان به آزمایش زمان پروترومبین (PT) و آزمایش فعالیت فیبرینوژن اشاره کرد.
لخته شدن روند مهمی است که به شما کمک می‌کند خونریزی را پس از بریدگی یا زخم متوقف کنید. اما لخته در رگ یا شریان می‌تواند کشنده باشد ، از جریان خون در مغز ، قلب یا ریه ها جلوگیری کرده و باعث حمله قلبی یا سکته می‌شود.
نتایج آزمایش انعقاد بر اساس سلامت شما و هر شرایط زمینه ای که ممکن است روی لخته شدن تأثیر بگذارد متفاوت است.
از نتایج این آزمایش می توان برای تشخیص موارد زیر می‌توان استفاده کرد:
- سرطان خون حاد میلوئیدی
- خونریزی بیش از حد (هموفیلی)
- ترومبوز
- شرایط کبدی
- کمبود ویتامین K
9. تست سرم DHEA-sulfate
هورمون دهیدرواپیآندروسترون (DHEA) از غدد فوق کلیوی شما بوجود می‌آید. این آزمایش برای اندازه گیری خیلی زیاد بودن یا خیلی کم بودن هورمون انجام می‌شود.
در مردان ، DHEA به رشد صفاتی مانند رشد موی بدن کمک می کند ، بنابراین سطح پایین آن غیر طبیعی تلقی می شود. در زنان ، سطح بالا می تواند باعث ایجاد صفات معمولاً مردانه مانند موهای زائد بدن شود ، بنابراین سطح پایین طبیعی است.
به میزان کم این هورمون در مردان ، کمبود DHEA گفته می شود که می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- دیابت نوع 2
- بیماری کلیوی
- بی اشتهایی عصبی
- ایدز
سطوح بالای هورمون در مردان یا زنان می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- سرطان یا تومور در غدد فوق کلیه
- شروع زودرس بلوغ از هایپرپلازی مادرزادی آدرنال
- رشد غیر عادی دستگاه تناسلی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (در زنان)
10. تست پروتئین واکنش پذیر C
پروتئین واکنش پذیر C (CRP) توسط کبد هنگام التهاب بافت های بدن ساخته می شود. سطح بالای CRP التهاب را به دلایل مختلف نشان می دهد ، که شامل:
- التهاب شریان
- عفونت
- بیماری التهابی روده (IBD)
- بیماری قلبی
- روماتیسم مفصلی
- لوپوس
- سرطان
سخن پایانی
آزمایشات خون یک تصویر کلی از سلامت بدن شما ارائه می دهند. همچنین یک روش خوب برای جلوگیری از ابتلا به بیماری یا تشخیص زودهنگام بیماری یا دیدن پاسخ بدن شما به درمان های مختلف هستند.
آزمایشات معمول خون را حداقل سالی یک بار انجام دهید. با پزشک خود صحبت کنید تا در صورت انجام آزمایشات دیگری که برای اطمینان از سلامتی مطلوب شما لازم است ، اطلاعات کسب کنید.
اقتباس شده از Healthline
خیلی خوبه که هر چند وقت یک بار یک آزمایش کلی داده بشه تا از سلامت خود باخبر باشیم .